Ngày 21/8/2025, bệnh nhân T đến bệnh viện thăm khám trong tình trạng mẩn ngứa nhiều từng mảng to vùng bụng và mạn sườn 2 bên. Qua khai thác, bệnh nhân mắc viêm gan B mạn tính đã điều trị nhiều năm tại Bệnh viện Bệnh nhiệt đới Hải Dương, kết hợp các dấu hiệu lâm sàng khi thăm khám và các kết quả xét nghiệm cơ bản như huyết học, hóa sinh bình thường, bác sĩ đã chỉ định làm các xét nghiệm chuyên sâu về ký sinh trùng và kết quả, bệnh nhân T đã được chẩn đoán nhiễm giun lươn.
Bệnh nhân T có tình trạng ngứa liên tục nhiều tháng nay, nhưng khoảng 1 tháng gần đây, bệnh nhân có biểu hiện ngứa nhiều, vì nghĩ gặp vấn đề về gan nên bệnh nhân tự sử dụng các loại thuốc bổ gan nhưng tình trạng ngứa vẫn diễn ra liên tục và không có chiều hướng thuyên giảm. Ban đầu, bệnh nhân T chỉ nghĩ đơn thuần là do mình mắc viêm gan B mạn tính đã từ lâu, có thể men gan tăng cao dẫn đến nóng trong người, phát ban, mẩn mụn ngứa ra bên ngoài da. Nhưng qua thăm khám và làm các xét nghiệm chuyên sâu về ký sinh trùng thì bệnh nhân mới được các bác sĩ chẩn đoán là nhiễm giun lươn. Bệnh nhân đã được Bác sĩ chỉ định nhập viện điều trị, theo dõi và đánh giá tiếp.
Bác sĩ CKI Vũ Tiến Phương – Trưởng khoa Nội tổng hợp kiểm tra sức khỏe cho bệnh nhân N.Đ.T, 46 tuổi ở phường Chu Văn An
Qua khai thác, các bác sĩ được biết: Bệnh nhân có thói quen ăn chín uống sôi, thi thoảng vẫn ăn các món sống như tiết canh, rau sống. Gia đình có nuôi vài vật nuôi, bệnh nhân cũng thường xuyên tiếp xúc gần với vật nuôi. Bệnh nhân T cho biết, bệnh nhân có tiền sử viêm gan B mạn tính, điều trị tại Bệnh viện Bệnh nhiệt đưới Hải Dương khoảng hơn 5 năm, tình trạng viêm gan B của bệnh nhân khi được bác sĩ cho phác đồ điều trị và bệnh nhân nghiêm túc thực hiện thì bệnh nhân có sức khỏe ổn định, vẫn lao động bình thường mà không ảnh hưởng tới cuộc sống sinh hoạt. Khi gặp tình trạng ngứa liên tục trong thời gian dài, bệnh nhân vẫn chủ quan cho rằng mình có vấn đề bệnh lý về gan nên đã không đi thăm khám chuyên sâu.
Các vết mẩn ngứa vùng bụng và hai bên mạn sườn của bệnh nhân nhiễm ký sinh trùng (giun lươn)
Sau 5 ngày nhập viện điều trị, tình trạng ngứa của bệnh nhân T đã thuyên giảm rõ rệt. Khi bệnh nhân nhiễm ký sinh trùng trên nền bệnh viêm gan B mạn tính, nhờ vào việc bệnh nhân tuân thủ đúng và đầy đủ phác đồ điều trị của bác sĩ nên bệnh nhân vẫn bảo đảm sức khỏe để lao động, làm việc, tình trạng bệnh lý viêm gan B mạn vẫn ổn định và được kiểm soát tốt và kết quả điều trị nhiễm ký sinh trùng của bệnh nhân cũng đã có nhiều chuyển biến tích cực.
Bệnh giun lươn thường gặp là do Strongyloides stercoralis, ngoài ra có loài Strongyloides fuelleborni thường gây bệnh ở khỉ, vượn, chó nhưng đôi khi gây bệnh ở người. Bệnh hay gặp ở vùng nhiệt đới và cận nhiệt đới, với khoảng 30-100 triệu người nhiễm bệnh. Việt Nam là nước có khí hậu nhiệt đới và là môi trường thích hợp để giun lươn phát triển. Theo một nghiên cứu tại Việt Nam ước tính rằng tỷ lệ người mắc giun lươn ở Việt Nam vào khoảng 1–2% dân số. Với dân số hiện tại khoảng 100 triệu người, con số này tương đương 1–2 triệu người mắc giun lươn.
Theo Bác sĩ CKI Vũ Tiến Phương – Trưởng khoa Nội Tổng hợp: “Người bị nhiễm bệnh do ấu trùng giun lươn xâm nhập qua da đi vào cơ thể khi tiếp xúc với đất bị ô nhiễm. Ngoài ra, người có thể nhiễm bệnh qua cơ chế tự nhiễm do giun lươn cái đẻ trứng, sau đó trứng phát triển thành ấu trùng hoặc đẻ ấu trùng và thành giun trưởng thành ngay trong ruột. Hay gặp ở người có suy giảm miễn dịch. Bệnh có biểu hiện các triệu chứng về tiêu hoá, hô hấp, thần kinh..., trong trường hợp bị nhiễm nặng bệnh nhân có thể tử vong.Ở những bệnh nhân viêm gan B mạn tính có những biểu hiện mệt mỏi, ăn kém, suy nhược cơ thể hoặc mẩn ngứa trên cơ thể, trong quá trình thăm khám, điều trị, theo dõi một số trường hợp như bệnh nhân T, nếu bác sĩ không có tư duy về vấn đề nhiễm ký sinh trùng hoặc các bệnh khác kèm theo để kiểm soát thì rất dễ bỏ sót”.
Bác sĩ CKI Vũ Tiến Phương, chia sẻ thêm: “Trong cộng đồng, những người mắc bệnh giun lương tương đối nhiều, tuy nhiên phần lớn các bệnh nhân đã chủ quan, không thăm khám tình trạng bệnh dẫn đến bệnh nhân không được chẩn đoán sớm và điều trị kịp thời dẫn đến việc bệnh kéo dài dai dẳng, ngứa nhiều tháng liên tiếp không thuyên giảm như trường hợp của bệnh nhân T và đặc biệt là có thể sẽ dẫn đến các biến chứng nguy hiểm như rối loạn tiêu hóa, suy nhược thần kinh hoặc nặng hơn là bệnh về tim mạch, biến chứng viêm phổi, áp xe phổi, áp xe não, viêm não, viêm màng não, động kinh,… có thể dẫn tới tử vong nếu không được điều trị kịp thời.
Từ đầu năm 2025 đến nay, Bệnh viện Bệnh nhiệt đới Hải Dương đã tiếp nhận thăm khám và điều trị nội trú cho hàng trăm bệnh nhân nhiễm ký sinh trùng các thể khác nhau như ấu trùng giun đũa chó mèo, sán lá gan, sán dây lợn,…trong đó, hay gặp nhất là bệnh nhân nhiễm giun đũa chó mèo và bệnh nhân T là ca bệnh nhiễm giun lươn đầu tiên mà bệnh viện tiếp nhận trong năm nay. Hầu hết, các ca bệnh đến khám trong tình trạng gặp vấn đề về da trong thời gian dài như mẩn ngứa, nổi ban từng phần hoặc toàn thân, có ca chỉ ngứa vùng bụng, có ca chỉ ngứa vùng tay và chân, nhiều bệnh nhân đã đi khám da liễu và/hoặc tự điều trị tại nhà nhưng không đỡ. Triệu chứng của người bệnh nhiễm ký sinh trùng có thể không rõ ràng, có nhiều hình thái biểu hiện lâm sàng đa dạng khác nhau và dễ nhầm lẫn với các bệnh lý về da liễu, bệnh lý về gan mật nên người bệnh tuyệt đối không nên chủ quan vì có thể xuất hiện các biến chứng nguy hiểm, thậm trí ảnh hưởng đến tính mạng người bệnh nếu không được phát hiện và điều trị kịp thời.